Elektronik ürün sektörü yelpazesi çok geniştir. Tüketici elektroniği, telekomünikasyon, bilgisayar cihazlarından tutun da, profesyonel ve endüstriyel cihazlardan savunma elektroniğine kadar çok sayıda alt sektöre ait elektronik ürün bulunmaktadır. Teknolojik değişim ve gelişimin çok hızlı olması sektör tarafından üretilen ürün yelpazesini gün geçtikçe artırmaktadır. Geçmişte tüketici hakem heyetlerine ve tüketici derneklerine elektronik ürün şikayeti olarak en fazla televizyon gelirken günümüzde akıllı cep telefonları ve bilgisayarlar elektronik şikayet kategorisinde en önde gidiyor. 21. yüzyılın değişen ve gelişen teknolojisi ve bununla beraber yeni ürün ve hizmetlerin ortaya çıkması ve boyut değiştiren ve gittikçe karmaşıklaşan yeni, modern satış ve pazarlama teknikleri ve online alışveriş imkanı yanında yeni hukuki sorunların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu teknolojik gelişme ve çeşitli elektronik şikayetleri karşısında yetersiz kalan Tüketici Hakları Yasası yeni düzenlemeler yapılması amacıyla TBMM ‘ye sevk edilmiş çok kısa süre içinde yasalaşarak yürürlüğe girecektir. Peki Tüketici satın aldığı malın ayıplı çıkması durumunda neler yapmalıdır? Örneğin, satın alınan elektronik ürün diz üstü (laptop) bilgisayar veya akıllı tv, 3d tv, Led tv düşünelim, ekranda piksel dediğimiz binlerce küçük beyaz nokta hatası var, yani ürün ayıplı. Tüketici yasal olarak hakkını arayabilir. Tüketiciler, yeni bir ürün satın aldığında alınan ürünü öncelikle kusur (ayıp) bulunup bulunmadığı konusunda dikkatlice kontrol etmesi gerekir. Bu kontrol sırasında üründen anlayan satış elemanından yardım istenmesi gerekir. Yapılan kontrol sonucunda net bir şekilde görülebilen veya anlaşılabilen sıkıntı veya sorunlar satıcıya hemen bildirilmelidir. Bu bildirimin ise ürünün satın alınma tarihinden itibaren en geç 30 gün içerisinde yapılması gerekmektedir. Buna hukuk dilinde “ayıp ihbarı” denilir. Peki ürün şikayeti süresinde yapılmazsa örneğin 30 değil de 31. Gün yapılırsa ne olur? Bu ürün bildirimi 30 gün içerisinde yapılmadığı taktirde Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun “ayıplı malın” ayıbı (kusuru) ile beraber kabul edildiği sonucunu çıkarmaktadır. Peki elektronik ürünlerde garanti süresi ve şartları nasıl olmalıdır? Garanti süresi, ürünün tüketiciye teslim edildiği tarihinden itibaren başlar ve yasal olarak en az iki yıldır. Bazı firmalar müşteri çekebilmek amacıyla bu süreyi 3 ile 5 yıla çıkarabiliyor. Tamir süresi, ürünün tamir süresi en fazla 30 iş günüdür. Bu süre ürüne dair arızanın yetkili servise, yetkili servisin olmaması durumunda, ürün satıcısı, bayii, firma, acente, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçısı veya üreticisinden birine bildirim tarihinden itibaren başlar. Tamirde geçen süreler garanti süresine eklenir. Garanti ve tüketici hakları nelerdir? Tüketicinin onarım hakkını kullanmasına rağmen ürünün, tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, belirlenen garanti süresi içinde kalmak şartıyla, bir yıl içerisinde, aynı arızanın ikiden fazla tekrarlanması, farklı arızaların dörtten fazla oluşması, belirlenen garanti süresi içerisinde farklı arızaların toplamının altıdan fazla olması, tamir için gereken azami sürenin (30 iş günü) aşılması. Firmanın, yetkili servisin, satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçı veya üreticisinden birisinin düzenleyeceği raporla arızanın tamirinin mümkün bulunmadığının belirlenmesi durumunda tüketiciler seçimlik 4 hakkından birini kullanabilir. Bu seçimlik hakları, tüketici ürünün ücretsiz değiştirilmesini, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimi talep edebilir. Ayrıca garanti uygulaması sırasında değiştirilen malın garanti süresi, satın alınan malın kalan garanti süresi ile sınırlıdır. Kullanım hatası durumunda ise tüketicinin ürün kullanma kılavuzunda yer alan hususlara aykırı kullanmasından kaynaklanan arızalarda garanti şartları uygulanmaz. Ayıp (kusurlu) ihbarının noter aracılığı ile veya iadeli taahhütlü mektupla yapılması mecburiyeti bulunmasa da ilerde hak isteme açısından bir sorun çıktığında ispat açısından gerekli olabilir.
