Dijital Miras Birisine Bırakılabilir mi?

Teknoloji ve internetin hayatımıza etkileri. Dijital Miras. Hepimizin eposta adresleri, sosyal medya hesapları, internet hesapları gibi birçok mal varlığı var. Bu mal varlıklarım ben ölünce ne olacak?

Ben ölünce email'lerime kim bakacak? Gecenin sonunda ayrılırken bana yaklaştı, email adresini ve şifresini kağıda yazdı ama sakın ben hayatta olduğum sürece açma dedi. Ben öldüğüm zaman sen yaşarsan emaillerimi bu arada kontrol edersin, bir arkadaşa daha vereceğim bu adresi ve şifreyi. Ben öldüğüm zaman sen yaşamıyorsan o kontrol eder artık dedi. Nasıl tepki vereceğimi bilemeden aldım bana uzattığı kağıdı, ardından ben de gözlerimi uzak bir noktaya diktim ve düşünmeye başladım. (Mehmet Dinç)

Bu satırlardan sonra ne düşünülür? Ben öldükten sonra emaillerime kim bakacak? Hangi psikoloji ile email şifresi başkasına verilir?

Bir arkadaş grubuyla düzenli toplanırız, yine bu toplantılarımızdan bir tanesinde arkadaş böyle durup dururken dedi ki, ben ölünce emaillerime kim bakacak ya. Ondan sonra herkes bir baktı, ne diyor bu diye çünkü ilginç bir soru. Ondan sonra onun ilginçliğine verdik devam ettik ama o devam edemedi. O daldı, düşünüyor vs. Neyse sohbet bitti, gece devam etti, yanıma yaklaştı, burada emaillerim ve şifreleri var, ben ölünce sen gel benim maillerimi kontrol et neler var, ne oluyor, neler yazıyor dedi. İnsanlara cevap ver, öldüğümü söyle vs gibi. Neden olmasın diye şikayetim var dedi.

Esasında kısmen sağlıksız kısmen sağlıklı birşey. Sağlıklı birşey çünkü ölüme yönelik bir farkındalık , bir hazırlık var. Dolayısıyla ölümle böyle bir barışmanın olması, böyle bir hazırlığın olması, ilişkide olduğu insanlara karşı böyle bir sorumluluk taşıması, birisinin onun adına veda etmesini istemesi sağlıklı birşey. Bu anlamda güzel. Ama bir de sağlıksız yönü var, o da şu; bir insan emaillerini kontrol etmeyi hayatının vazgeçilmez veya hayatının çok anlamlı birşey haline getirmemesi lazım çünkü böyle olunca insan aradan çıkıyor mekanik bir hareket haline gelmeye başlıyor. Mailler kontrol edilecek iş gibi, ben kontrol edemiyorsam bu işi sen yap, bu iş yapılması gereken şey, araç amaç haline geliyor.

Araç neydi normalde, email dünya ile iletişimimi sağlayan, geliştiren, kalitesini artıran, güzelleştiren bir araç. Ama bir süre sonra emaillere bakmak ve emaillere cevap vermek için yaşıyor olmak, ben yaşamıyorsam da birisi cevap versin noktasına gelmek, orada işte hayatla alakalı anlam ilişkisini kuramamak gibi bir sıkıntı var.

Öldükten sonra da bunu bir takvime bağlamak gibi birşey. Tabi ki bunu iş gibi, sorumluluk gibi almış, dolayısıyla öldükten sonra da devam ettirsin birisi istiyor. Burada hayata bakışta bir yanlış da söz konusu. Arkadaşım hangi niyetle yaptı bilmiyorum ama iyi de olabilir dediğim gibi ilişkiyi sağlıklı bir şekilde sonlandırmak anlamında  ama kendisini aşan bir sorumluluk haline getirdiyse sıkıntı olabilir.

Acaba bu bahsedilen olayın "çiçeklerimi sula" demekle bir farkı var mı? İkisi de geride bırakılan birşey ve bir sorumluluğu da beraberinde getiriyor. Bir sorumluluğu yüklenme yada aklının birşeyde kalacağını belli ediyor.  Çok da bir fark yok gibi sadece biraz bana da tuhaf geldi ama net olarak bu iki davranış biçimi arasında bir fark var mı?

Aslında bu vasiyet, çiçeklerimi sula gibi birşey. Çiçeklerle özdeşleşmiş gibi. Hayatının bir parçası yapmış. Bunda doğrusu devam etme anlamında baktığımızda, ilişkiyi sonlandırma anlamında çok problem yok ama o devam etsin diye bakılırsa orada bir problem var çünkü sanal hayatımız var ama sanal hayatımız gerçek hayat olmayacak. Bunu biz biraz kaçırıyoruz gibi. Sanal hayat gerçek hayatımızın ortasına oturdu, yerleşti ve bütün hayatı kendi etrafında döndürmeye başladı. Çiçek ne olursa olsun gerçek birşey, insanın kendisi yaşamıyor olsa bile yaşayanlara bir şekilde faydalı olabilecek birşey. Ama benim şahsi, kişisel hesabım hiç kimse ben öldükten sonra, çok yakınım değilse, bağ kurulabilecek birşey değil.

Bir köpekle bir kediyle aynı şey mail adresiyle yada başka bir hesapla başka bir mecra önünde biraz daha soyut ve kavram olarak belki de geride bırakanların anlam olarak anlayabileceği birşeyler yapabilecek miyiz? İnsan neden böyle davranıyor neden şikayet eder, belki çok anlamlı birşey de olabilir arkada bıraktığı şey, devam etmesini isteyebilir.