Günümüzde tüketicilerin yaptıkları her türlü alışverişlerde haklarını koruyan kanuni düzenlemeler olsa da birçok tüketici, haklarını bilmeden verdiği mücadelede hala zaman ve para kaybetmeye devam ediyor. Peki nasıl bilinçli tüketici olalım? Günümüzde bilinçli tüketici piyasadaki rekabet koşullarını iyi değerlendirerek fiyatları, ürünleri araştıran karşılaştırma yapan, güncel bilgiye sahip tüketicidir. Bilinçli tüketici satın aldığı bir ürün veya hizmetlerle alakalı olarak bir haksızlıkla karşılaştığında, zarara uğradığında hakkını nerede, nasıl arayacağını bilmelidir. Bunun yanında aşırı tüketimi sevmez, israftan kaçınır, alacağı ürünün fiyat etiketini ve son kullanma tarihini kontrol eder. Eğer gereksinimi yoksa kampanyalı, promosyonlu veya indirimli ürünlerin cazibesine kapılmaz. Özellikle Çin veya uzak doğu ülkelerinden ithal edilen taklit, korsan, sahte ürünlere mesafeli yaklaşır. Çok hassas olan elektronik cihazların garanti belgesi, faturasını kesinlikle alır, yetkili servise veya satıcıya onaylatır. Ürün arıza yaptığında garanti süresi dolmadıysa yetkili servis dışında başka bir tamircinin ürünü kurcalamasına izin veremez. Ürüne başka birisinin el sürdüğünde garantisinin iptal olacağını bilir. Bilinçli tüketici satın aldığı her türlü ürünü 30 gün içinde iade edebileceğini veya değişim seçeneği olduğunu bilir. Kapıdan, telefonla veya mesafeli satış yapan kötü niyetli satıcılara güvenmez. Alo 175 bilinçli tüketici danışma hattını ve alo 174 gıda ihbar şikayet hattını arayarak hakları konusunda bilgi alır. İthal ürünleri değil yerli malı ürünleri tercih eder. Çok iyi bir çevrecidir. Doğaya zararlı naylon poşet yerine bez torba veya file kullanır. GDO’lu hormonlu, bozulmuş gıda ürünlerini satın almaz. Çevreci, doğayı koruyan Sağlık Bakanlığı, CE, İSO 9001 ve TSE belgeli ürünleri satın alır. Hem kendi bütçesi hem de ülke ekonomisine katkıda bulunmak amacıyla gereksiz yere enerji, elektrik, su kullanımı yapmayarak özellikle enerji tasarruflu aydınlatma ürünleri ve A ve A+++ sınıfı elektronik cihazlar kullanır. Yerel yönetimlerin ve sivil toplum kuruluşlarının birçok noktaya yerleştirdiği cam, kağıt, pil ve plastik kutularını etkin bir şekilde kullanır. Tüketici koruma derneği ve tüketici örgütlerine üye olarak tüketicilerin en çok mağduriyet yaşadıkları, banka şikayetleri, GSM operatörlerinin kabarık faturaları ve ayıplı ürünlere karşı bilinçlendirme toplantı ve etkinliklerine katılır. Özellikle banka şirketlerinin 63 kalemde haksız kazanç elde ettikleri ve her yıl milyonlarca lira kar açıkladıkları ülkemizde gereksiz yere tüketici kredisi ve faiz oranı çok yüksek olan kredi kartı nakit avansı kullanmaz. Banka şirketlerinin ayrıca müşterilerinden her sene 50-100 TL arası kredi kartı aidatı ile tüketicileri mağdur ettiğini bilir, bu nedenle mümkün olduğunca az banka şirketiyle çalışır ve fazla kredi kartlarını iptal ettirir. Bilinçli tüketiciler satın aldığı her ürün ya da hizmet sonucunda yaşadığı mağduriyetleri tüketici şikayet siteleri ve sosyal paylaşım platformlarında dile getirerek başkalarının da aynı mağduriyetleri yaşamasına engel olmalıdır. Tüketiciler her türlü ürün şikayetinde bedeline bakmaksızın haklarını aramalı ve tüketici danışma siteleri ve Tüketici sorunları hakem heyetlerine müracaat etmelidir. Şu unutulmamalıdır ki satın aldığımız ürün ya da hizmet hakkında şikayette bulunmuyorsak satıcıyı ödüllendirmiş oluruz. Başkalarının da aynı mağduriyeti yaşamasına sebebiyet vermemek için şikayette bulunmalı ve tüketici hakem heyetlerini, e-devlet resmi sitesini, tuketici gov tr, turkiye gov tr adreslerini etkin olarak kullanmalıyız.
