Ülkemizde ister internet üzerinden online alışveriş, ister kapıdan, isterse de fiziki yani geleneksel alışveriş olsun tüketicilerin hakları Tüketicileri Koruma Kanunu çerçevesinde korunmaktadır. Tüketiciler satın aldıkları bir hizmet ya da üründen yaşadıkları memnuniyetsizlik veya şikayetlerini Tüketici Hakem Heyetleri veya Tüketici Mahkemelerine şikayet başvurusunda bulunarak hakkını arayabiliyor ve mağduriyetini gideriyor. Geçmişte tüketiciler kabarık faturalar, banka aidatları, satın aldığı ürünün arızalı veya bozuk çıkması gibi bir çok sektörde haksızlığa uğramasına ve mağduriyet yaşamasına rağmen şikayette bulunmuyor, o firma veya işletmeyi terk ediyordu.
Günümüzde ise eğitim kalitesinin artması ve sosyal medya yayın organlarında çıkan tüketici şikayet haberleri ile tüketiciler bilinçlenmiş ve bu doğrultuda büyük bir şikayet patlaması yaşanmıştır. Artık tüketiciler satın aldığı hizmet ya da üründe miktar çok küçük olsa bile şikayet etmekten çekinmiyor. 2012 yılında 81 il merkezi ve 892 ilçede faaliyetlerine devam eden 975 Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri'ne, 443 bin 816 şikayet başvurusu yapıldı. Bu davaların yüzde 86’sında tüketici lehine olan kararlar verildi. Söz konusu başvuruların yüzde 60’ı banka şikayetleriyle ilgili, kredi kartları tüketici kredileri ve faiz dışı ücret ve komisyon bedelleri hakkında oldu.
Ülkemizin her bölgesinden gelen tüketici şikayetlerinde liderliği elden bırakmayan bankaları ise GSM şikayetleri ve onların kabarık faturaları takip ediyor. Peki Tüketiciler Şikayetlerini Başka Nerelere İletebilir? Tüketici Mahkemelerine, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğüne, Valilikler bünyesinde bulunan Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüklerine, Alo 175 Tüketici Hattına, Tüketici Bilgi Sistemine (tuketici.gov.tr), Tüketicinin korunmasına yönelik faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları olan örgüt, dernek ve vakıflara şikayet başvurusu yapılabilir. Ülkemizde 01.01.2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 01.01 2014 tarihine kadar tüketici hakem heyetlerinin kararlarının bağlayıcı olacağına ilişkin üst veya tüketici mahkemesinde delil olacağına ilişkin alt parasal sınır 1.191,52 TL’dir.
Büyükşehir statüsünde bulunan illerde faaliyet gösteren il hakem heyetlerinin uyuşmazlıklara bakmakla görevli ve yetkili olmalarına dair alt parasal sınır ise 3.110,58 TL olarak belirlenmiştir. Buna göre, şikayete konu meblağ 1.191,52 TL’den az ise tüketiciler şikayetlerini İlçe Hakem Heyetleri’ne yapmalıdır. Bu tutarın altındaki şikayetler için verilen kararlar mahkeme ilanı hükmünde olup icra aracılığıyla tahsil edilebilir. Bu tutarın üstünde ve 3.110,58 TL’ye kadar olan tüketici şikayetlerinde, hakem heyetlerine müracaat edilir ancak bu kararlar Tüketici Mahkemelerinde delil niteliği taşıyacaktır. Tüketici hakem heyetlerinin karar verebilecekleri üst parasal limit 3.110,58 TL olup, bu meblağın üzerindeki şikayetlerde Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüklerinde bulunan İl Hakem Heyetleri’ne şikayet başvurusu yapılmalıdır.
